Antalya Diplomasi Forumu (ADF) 2024’te düzenlenen “Sahil: Güvenlik Risklerinden Kalıcı İstikrara” başlıklı panelde, Sahel bölgesindeki güvenlik sorunları ve çözüm önerileri ele alındı.
Anadolu Ajansının (AA) “Global İletişim Ortağı” olduğu, Belek Turizm Bölgesi’ndeki NEST Kongre Merkezi’nde ikinci gününde devam eden forum kapsamında gerçekleştirilen panelin moderatörlüğünü, Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü (ISS) Bölge Direktörü Lori-Aanne Theroux-Benoni üstlendi.
Panelde konuşan Senegal Dışişleri Bakanı İsmaila Madior Fall, Sahel bölgesindeki güvenlik sorunlarına dikkati çekerek, “Sahel’deki problemi çözmek için birçok adım atıldı ancak bir tek devletle bu sorunlara çözüm bulamayız. Uluslar üstü bir cevap bulmalıyız.” dedi.
Yönetişim, güvenlik ve kalkınma alanlarına önem verilerek bölgedeki güvenlik sorunlarına küresel ve yerel aktörlerin işbirliğinde çözüm bulunması gerektiğinin altını çizen Fall, “Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) bu noktada önemli bir yerde durmakta. Nitekim birlikten ayrılmak isteyen Sahel ülkelerinin üyelikleri iptal edilmedi çünkü sorunların çözümü için işbirliği önemli.” şeklinde konuştu.
Çad Dışişleri Bakanı Mahamat Saleh Annadif ise Sahel bölgesinde daha fazla güvenlik ve istikrar için konuyu iyi değerlendirmek gerektiğini belirtti.
Annadif, “Terörün sınırı yoktur ve tehdit küreseldir, dolayısıyla mücadele ederken de küresel bağlamda hareket etmeliyiz. Sahel’deki tehdit Batılıları da ilgilendiriyor ve onların işbirliğinin de görünebilir olması lazım.” dedi.
Sahel ülkelerinin son 10 yılda terörle mücadele konusunda ordu mensuplarını, ekipmanlarını ve istihbarat tecrübesini geliştirdiğini ifade eden Annadif, insansız hava araçlarının terörle mücadeledeki etkisinin önemini vurguladı.
Terörle mücadelede yerel aktörlere önem verilmeli
Mali Dışişleri Bakanı Abdoulaye Diop, Sahel bölgesindeki terörün nedenlerinin iyi tespit edilmesi gerektiğini belirterek, “Bölgedeki terör grupları yabancılar tarafından desteklenmektedir. Ortaklarımız bu tehdidi ortaya çıkaran ya da destekleyenler olarak karşımıza çıkabiliyor.” şeklinde konuştu.
Uluslararası müdahalenin Mali’de 10 yıl boyunca işe yaramadığına dikkati çeken Diop, yerel aktörlerin çözüm bulmada merkeze oturması gerektiğini kaydetti.
Diop, “Silahlı gruplar ya da darbeler üzerinde duruyoruz ancak gençlerimiz de kötü yollara sapmaktadırlar. Devletler kendi iç sorunlarını iyi analiz etmeli ve öncelikli olarak kendi halklarını korumalıdır.” açıklamasını yaptı.
ECOWAS’ın bölgesel sorunları çözmede yetersiz kaldığını söyleyen Diop, kendi başlarına terk edildiklerini ve desteğin dışarıdan geldiğini belirtip ECOWAS’ın bazı darbelerde sesini yükseltmediğine ancak son darbelere karşı duruş sergilediğine dikkati çekti.
Burkina Faso Dışişleri Bakanı Jean Marie Karamoko Traore de Sahel bölgesinin uzun yıllar yanlış analiz edildiğini vurgulayarak, bu durumdan Sahel ülkelerinin olumsuz etkilendiğini söyledi.
Traore, “İlk yapılacak iş, Sahel ülkelerinin kendi politikalarını uygulamasına izin vermektir ama şimdiye kadar böyle yapılmadı ve sorunlar çözülemedi.” dedi.
ECOWAS’a yönelik eleştirilerini dile getiren Traore, “ECOWAS ile bölgesel işbirliği yapmak gerekir ama mekanizmamız bizi barış ve istikrara götürmeli. ECOWAS ise bir ülkenin enerjisini kesti ve hastaneler elektriksiz kaldı, bu şekilde işbirliği olamaz.” diye konuştu.
Gana Dışişleri Bakan Yardımcısı Kwaku Ampratwum-Sarpong, Sahel bölgesindeki silahlı grupların son 10 yılda Gine Körfezi’ne indiğini ve bu bölgeyi istikrarsızlaştırdığını belirtti.
Sahel ülkelerindeki sorunların Gana gibi bölge dışı ülkeleri de etkilediğinin altını çizen Ampratwum-Sarpong, “Akra Girişimi ile 7 ülke işbirliği içinde istihbarat ve bilgi paylaşımı yapıyor, stratejiler geliştiriyor.” dedi.
Sahel bölgesindeki silahlı grupların denize ulaşmaya ve buradan etkilerini artırmaya çalıştıklarını ifade eden Ampratwum-Sarpong, Batı Afrika ülkelerinin kendi içinde geliştirdiği stratejilerle çözüm ürettiğini kaydetti.