Tolga UĞUR
Birçok dar gelirli asgari ücrete yeni yılda yapılacak zam oranını merak ederken, Türkiye’de milyonlarca çalışan sosyal güvencesiz, kayıt dışı olarak çalıştırılıyor. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre 2023 üçüncü çeyrek itibarıyla hiçbir sosyal güvenlik kurumuna bildirilmeden 8.7 milyon kişi istihdam edildi. Kayıt dışı istihdam, yılın ikinci çeyreğine göre 309 bin, ilk çeyreğine kıyasla ise 1.1 milyon kişi arttı. Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine bakıldığında ise Türkiye’de kayıt dışı istihdamın bu yıl yüzde 31.9 seviyesinde olduğu görülüyor. Kayıt dışı istihdamın en yüksek olduğu sektör ise tarım sektörü. Tarımda istihdamın yüzde 67.5’i, hizmet sektöründe yüzde 32.9’u, sanayide ise yüzde 19.6’sı kayıt dışı çalıştırılıyor. Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü’nün (OECD) bu yıl yayımladığı “Kayıt dışılık ve Küreselleşme” raporuna göre küresel işgücünün yaklaşık yüzde 60’ı kayıt dışı çalışıyor.
2 MİLYAR KİŞİ KAYIT DIŞI
Bir başka ifadeyle yaklaşık 2 milyar kişi kayıt dışı istihdam ediliyor. OECD’nin bulgularına göre kayıt dışı istihdamın en yüksek olduğu bölgeler Afrika ve Asya oldu. Bu bölgelerde, aralarında Hindistan’ın da bulunduğu birçok ülkede kayıt dışı istihdamın yüzde 90 ve üzerinde olduğu belirtiliyor. Düşük gelirli ülkelerde kayıt dışı istihdam oranı yüzde 89 olurken, yüksek gelirli ülkelerde ise yüzde 15 seviyesinde tespit edildi.
Avrupa’da ilk sıradayız
Kayıt dışı istihdamda Türkiye, Avrupa ülkeleri arasında ilk sırada yer alıyor. Avrupa’da 2019 itibarıyla tüm istihdamın yüzde 11.1’i kayıt dışı çalıştırıldı. Kayıt dışı istihdam oranı en yüksek yüzde 21.7 ile Romanya, yüzde 20.8 ile Litvanya ve yüzde 19.3 ile Bulgaristan’da görüldü. En düşük oranlar ise yüzde 3.9 ile Avrupa’nın en büyük ekonomisi Almanya’da, yüzde 4.8 ile Hollanda’da ve yüzde 5.1 ile Avusturya’da bulunuyor